ดูหนัง The Godfather : Part III : เดอะ ก็อดฟาเธอร์ ภาค 3 ระดับ HD

“‎‎พลังทั้งหมดบนโลกไม่สามารถเปลี่ยนแปลงโชคชะตาได้‎”

เจ้าพ่อภาคสาม (1990) สร้างขึ้นสิบหกปีหลังจากภาคสอง น่าจะเป็นภาคสุดท้ายที่เล่าเรื่องอาณาจักรมาเฟียเจ้าพ่อสามชั่วอายุคนในช่วงเวลาประมาณ 60 ปี ไม่น่าจะมีภาคสี่ แม้หนังจะจบลงแบบเปิดทางไว้ให้ก็ตามที่ไม่น่าจะมีภาคสี่เพราะภาคสามได้รับการวิพากษ์วิจารณ์ด้านลบมากกว่าบวก เทียบกับสองภาคแรกไม่ได้เลย เล่าเรื่องละเอียดก็ละเอียดมากเกินไป และเอาอะไรต่อมิอะไรมาใส่ไว้แบบไม่ค่อยลงตัว อะไรที่เกินพอดีคนดูรู้สึกได้

เช่นเดียวกับสองภาคแรก หนังเริ่มต้นด้วย “พิธีกรรม” เพื่อนำเอาครอบครัวและคนที่เกี่ยวข้องมารวมกัน มาแนะนำคนดูให้รู้ว่าใครเป็นใคร ภาคสองมีคนนอกที่สำคัญคือวุฒิสมาชิกของรัฐเนวาดา ตัวแทนของอำนาจการเมืองฉ้อฉล ภาคสามมีบิชอป ตัวแทนของศาสนจักรคาทอลิก ของวาติกันซึ่งก็เป็นอีกอำนาจหนึ่งที่ยิ่งใหญ่

ภาคสามเริ่มด้วยพิธีกรรมมอบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ขั้นสูงสุดจากพระสันตะปาปาให้แก่ดอน ไมเกิล คอร์เลโอเน ซึ่งได้ทำประโยชน์ให้แก่ศาสนจักร บริจาคเงินถึง 100 ล้านเหรียญเพื่อ “การกุศล” ช่วยเหลือคนยากคนจนที่อิตาลี

ภาคสอง เจ้าพ่อไมเกิลพยายามนำครอบครัวเข้าสู่ครรลองของกฎหมาย (To Be Legitimate) หลังจากที่เกลือกกลั้วกับโลกนอกกฎหมายอยู่ใต้ดินมานาน สร้างความร่ำรวยมหาศาล และฆ่าคนโดยเฉพาะคู่แข่ง คู่แค้น และคนขัดขวางไปมากมายนับไม่ถ้วน แต่ความพยายามไถ่บาปก็ใช่ว่าจะทำได้ง่ายๆ ของอย่างนี้ซื้อขายกันไม่ได้ ความชั่วร้ายของคนเราฝังลึกเกินกว่าจะถอนตัวออกมาได้

เงิน 100 ล้านเหรียญหรือเท่าไรก็ไม่อาจชดใช้บาปกรรมและความผิดมหันต์ที่ได้กระทำลงไป กรรมตามทันและดึงเขากลับเข้าไปสู่โลกมืดแห่งมาเฟียอีกครั้ง คราวที่แล้วเกี่ยวกับ “อาณาจักร” คราวนี้เกี่ยวกับ “ศาสนจักร” สำนักวาติกัน ธนาคารวาติกัน และธุรกิจที่ศูนย์กลางศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกแห่งนี้เข้าไปคลุกเคล้ากลายเป็นอาชญากรรมที่หนังลากโยงไปเกี่ยวแบบยุ่งเหยิง

รอดตายจากการถูกลอบฆ่าอย่างโหดเหี้ยมในห้องประชุมที่สหรัฐอเมริกา เจ้าพ่อไมเกิลข้ามไปยังโรม วาติกัน และซิซิลี เจรจากับบิชอบตัวแทนวาติกันเพื่อดำเนินการควบกิจการอสังหาริมทรัพย์ยักษ์ใหญ่ระหว่างประเทศ เห็นการค่อยๆ ถ่ายโอนอำนาจจากดอน ไมเกิล คอร์เลโอเน เจ้าพ่อรุ่นสองไปยัง Vincent Mancini (Andy Garcia) ลูกชายนอกสมรสของซันนี พี่ชายคนโตของไมเกิลที่ถูกฆ่าในภาคแรก เห็นการกลับไปยังบ้านเก่าที่ซิซิลี ไปพบกับสหายเก่าของครอบครัวเพื่อขอคำแนะนำในภารกิจใหม่ การต่อสู้ที่ดูเข้มข้นและซับซ้อนที่กำลังจะเกิดขึ้นในถิ่นฐานบ้านเกิดของตระกูลคอร์เลโอเน

ในภาคสามนี้มีอะไรที่คล้ายกับสองภาคแรก เราเห็นดอนวีโตถ่ายอำนาจให้ไมเกิลลูกชายในภาคแรกอย่างไร ก็เห็นดอนไมเกิลที่อายุ 60 เศษ ถ่ายอำนาจให้วินเซนต์หลานชายเช่นเดียวกัน ขณะที่ดอนวีโตในภาคแรกอายุมากและอ่อนล้าในการก่อกรรมที่รุนแรงและนองเลือด ดอนไมเกิลในภาคสามก็อยู่ในลักษณะเดียวกัน

เราเห็นไมเกิลหนุ่มในภาคแรกที่บอกกับเคย์แฟนสาวว่า เรื่องราวต่างๆ ที่เขาเล่าเป็นเรื่องของครอบครัว ไม่ใช่เรื่องของเขา เขาไม่มีวันเป็นอย่างนั้น รวมทั้งภาพที่เขาปฏิเสธความปรารถนาของพ่อและพี่ๆ ให้เขาดำเนินกิจการของครอบครัว แต่เขาตัดสินใจสมัครไปเป็นทหาร ไปรบในสงครามโลก ทำให้หัวใจของพ่อแม่พี่น้องแตกสลาย วันนี้แอนโทนีลูกชายของเขาก็ทำเช่นเดียวกัน ปฏิเสธ “คำสั่ง” ของพ่อที่ให้เขากลับไปเรียนกฎหมาย เขาบอกว่า เขาเป็นคนเลือกทางชีวิตของเขาเอง เขาจะไปเป็นนักร้องโอเปรา และแม่ของเขาก็สนับสนุนเต็มที่ เธอคงรู้สึกว่ามีผัวเป็นเจ้าพ่อก็เกินพอแล้ว

ดอนไมเกิลเป็นคนแก่ที่อยากชดใช้ความผิดที่ได้ก่อกรรมทำเข็ญไว้ตลอดชีวิต รวมทั้งความปรารถนาที่จะคืนดีกับเมียเก่า ฟื้นความเป็นครอบครัวที่แตกแยก เพราะลึกๆ เขายังเชื่อคำที่พ่อแม่เคยสอนมาตลอดว่า ไม่มีอะไรสำคัญเท่าครอบครัว ไมเกิลถือว่าลูกๆ คือเหตุผลของการมีชีวิตของเขา “สมบัติอันเดียวในโลกคือลูกๆ มากกว่าเงินทองและอำนาจ พวกเขาคือสิ่งที่มีค่ามากที่สุดในชีวิต” เขาบอกลูกสาวแมรี (Sophia Coppola) ว่า เขายินดีถูกเผาในนรกเพื่อช่วยให้เธอปลอดภัย

แต่ฟรานซิส ฟอร์ด คอปโปลา ผู้สร้าง ผู้กำกับและผู้เขียนบทก็ทำให้ดอนไมเกิลไม่อาจฝืนชะตากรรมได้ เคย์ภรรยาของไมเกิลคือตัวแทนของคนนอก ของคนดู ของสังคมตั้งแต่ภาคแรกที่ถูกนำเข้าไปรู้จักโลกภายในของมาเฟีย เธอไม่ได้ยืนดูอยู่ข้างนอกแต่มองออกมาจากข้างใน และวันนี้เคย์คือตัวแทนของมโนธรรมของสังคมที่พิพากษาไมเกิลและมองออกว่า ความพยายาม “ล้างบาป” ให้พ้นมลทินที่เขากำลังทำอยู่กับศาสนจักรนั้นมันเป็นแค่ภาพลวงตาเท่านั้น เขากำลังกลับไปหา “กำพืด” เก่าอีกครั้ง และจะได้รับกรรมที่กลับไปก่อนี้อย่างสาหัสสาสม

ภาพ 30 นาทีสุดท้ายของหนังที่ยาวเกือบสามชั่วโมงนี้ตื่นเต้นเร้าใจเหมือนสองภาคแรก นอกจากการฆ่าและการล้างแค้นแบบหักเหลี่ยมกันไปมาระหว่างเจ้าพ่อไมเกิลและกลุ่มศัตรู เราเห็นการชดเชยบาปกรรมที่ทำไว้อย่างเจ็บปวด เมื่อลูกสาวสุดที่รักของไมเกิลถูกกระสุนดับชีพที่บันไดหน้าโรงละครที่เมืองปาแลร์โม เกาะซิซิลี คนร้ายคงหมายชีวิตพ่อ แต่ไปโดนลูก แต่ก็ทำให้พ่อตายทั้งเป็น เพราะเธอคือแก้วตาดวงใจของพ่อ

เหตุร้ายเหล่านั้น โดยเฉพาะความตายของลูกสาวทำให้เจ้าพ่อผู้ดูยิ่งใหญ่หัวใจแตกสลาย มอบโอนอำนาจให้กับหลานชายวินเซนต์ แล้วฉากสุดท้ายคือความตายที่คล้ายกับพ่อ (ดอนวีโต) ต่างกันแต่ว่า พ่อนอนแผ่บนพื้นมีหลานอยู่ด้วย ดอนไมเกิลตายอย่างโดดเดี่ยว มีหมาตัวเดียวอยู่ข้างๆ

เขาล้มเหลวที่จะล้างบาป และสร้างความชอบธรรมและความถูกต้องตามกฎหมายให้ตระกูลคอร์เลโอเนด้วยการโยงไปหาศาสนจักรคาทอลิก เพราะภายในศาสนจักรเองก็ฉ้อฉลไม่น้อยไปกว่า

หนังเรื่องนี้โยงเรื่องราวไปสู่กรุงโรมในช่วงเวลาของการเปลี่ยนแปลงโป๊ปจริงๆ คือจากพระสันตะปาปาปอลที่ 6 ไปเป็นจอห์น ปอล ที่ 1 ผู้ซึ่งผู้คนเคารพนับถือว่าเป็นคนดีที่ต้องการปฏิรูประบบของวาติกันทั้งหมด รวมทั้งแก้ไขปัญหามาเฟียคอร์รัปชันภายในวาติกันที่หมักหมมมานาน โป๊ปองค์นี้อยู่ในตำแหน่งได้เพียง 1 เดือนเท่านั้น ลือกันว่าถูกลอบปลงพระชนม์ เพราะไปขัดผลประโยชน์ของมาเฟีย

เรื่องราวความไม่ชอบมาพากลภายในรัฐวาติกัน ประเทศที่เล็กที่สุดในโลกแห่งนี้มีมานานแล้ว เรื่องจริงๆ ในหลายสิบปีที่ผ่านมานี้ มีข่าวเป็นระยะๆ ว่าด้วยอาชญากรรมทางการเงินและธุรกิจใต้ดินต่างๆ ที่สถาบันการเงินและบุคคลที่อ้างว่าเป็นตัวแทนของวาติกันเข้าไปเกี่ยวข้อง

ดูหนังเจ้าพ่อทั้งสามภาคได้สังเกตเห็นความเชื่อมโยงระหว่าง “พิธีกรรมทางศาสนา” กับวิถีบนดินและใต้ดินของมาเฟียเจ้าพ่อ โดยเฉพาะฉากสุดท้ายในเจ้าพ่อภาคแรก พิธีกรรมล้างบาปและการเป็น “พ่อทูนหัว” (Godfather) ซึ่งเป็นคำที่ใช้ทับกันระหว่าง “ผู้คุ้มครองดูแลทางจิตวิญญาณ” ของเด็กที่ “เกิดใหม่ในพระเจ้า” กับ Godfather ผู้กว้างขวาง ผู้คุ้มครองดูแลชีวิตและกิจการของผู้คน

The Godfather ทั้งสามภาคได้แสดงให้เห็นการเกิดและการแตกดับ ชีวิตและความตายนั้นเป็นของคู่กัน ห่างกันแค่เอื้อมเท่านั้น อำนาจและผลประโยชน์ทำให้ชีวิตของผู้คนเป็นแค่ผักปลา มีค่านิดเดียว มองเห็นแต่โลกเล็กๆ ของตนเอง ลูกเมีย ครอบครัว

แม้ว่าประเพณีจะทำให้คนอิตาเลียนยกครอบครัวให้เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่หนังก็ได้แสดงให้เห็นด้วยว่า ท้ายที่สุด ผลประโยชน์ยังอยู่เหนือครอบครัว ฆ่าได้แม้แต่พี่ชายของตัวเอง อ้างว่าทรยศต่อครอบครัว ท้ายที่สุดครอบครัวนั่นเองที่เสื่อมสลาย กลายเป็นสิ่งที่ตรงกันข้ามกับที่เจ้าพ่อเคยคิดเคยเชื่อว่าครอบครัวคือเป้าหมายสุดท้ายของชีวิต

หนังทำให้เห็นว่า ผู้คนจำนวนมากเข้าใจผิดคิดว่าอำนาจและเงินสามารถแก้ไขปัญหาได้ อาจจะได้ในบางครั้งเพียงระยะหนึ่ง แต่ไม่อาจก่อให้เกิดอะไรที่ยั่งยืน และที่สุด ความรุนแรงย่อมก่อให้เกิดความรุนแรงตามมาและมากกว่าเดิมเสียอีก แก้ปัญหาไม่ได้และไม่รู้จบ

เจ้าพ่อทั้งสามภาคสะท้อนภาพสังคมจริงๆ ทั่วโลก ไม่ว่าประเทศพัฒนาแล้วหรือกำลังพัฒนา ว่า “อำนาจนั้นฉ้อฉล” (Power corrupts) อยู่นอกกฎหมายและใต้ดิน คนที่ดูแลกฎหมายหลายคนหลายครั้งก็ทำตัวเหมือนกรรมการมวยปล้ำบนเวที เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการแสดง ฉ้อฉลเช่นกัน